Vroeger keek men vooral naar het wattage bij de aankoop van een lamp: hoe hoger het aantal watt, hoe helderder de lamp leek. Tegenwoordig is dat niet meer zo. Met de komst van moderne LED-technologie draait het niet langer om het stroomverbruik, maar om de hoeveelheid licht die de lamp werkelijk uitstraalt. Die lichtopbrengst wordt gemeten in lumen.

Waarom lumen belangrijker is dan watt

• Watt (W) geeft aan hoeveel energie een lamp verbruikt, maar zegt niets over de helderheid
• Lumen (lm) meet de daadwerkelijke lichtopbrengst: hoeveel zichtbaar licht er door de lamp wordt uitgestraald.

Bij gloeilampen was dit eenvoudig: een 60 watt-lamp stond gelijk aan een heldere lamp voor de woonkamer. LED lampen zijn echter véél efficiënter: dezelfde helderheid bereik je tegenwoordig al met slechts 8 tot 10 watt. Daarom is het wattage bij moderne lampen nauwelijks nog een goede graadmeter.

Wat lumen zeggen over de helderheid

Lumen geven direct aan hoe helder een lamp voor het oog lijkt. Hoe hoger het aantal lumen, hoe meer licht de lamp produceert. Dit is belangrijk bij het inrichten van verschillende ruimtes:

• Woonkamer of slaapkamer: vaak voldoende met 300–500 lumen per lamp voor een gezellige sfeer.
• Keuken of bureau: hier is meer functioneel licht nodig, ca. 800–1500 lumen.
• Buitenverlichting of werkplekken: vaak nog hoger, afhankelijk van de toepassing.

Kortom: wil je weten of een lamp genoeg licht geeft? Kijk dan niet naar de wattage, maar naar de lumenwaarde.

Omrekening van watt naar lumen (ter indicatie)

Om een beeld te geven van de verschillen, zie onderstaande vergelijking tussen oude gloeilampen en moderne lampen:

LED: efficiënter en duurzamer

LED lampen verbruiken veel minder energie en hebben een aanzienlijk langere levensduur. Een LED lamp van 10 watt kan net zo veel licht geven als een oude gloeilamp van 60 watt, maar verbruikt een fractie van de stroom. Dit betekent niet alleen lagere energiekosten, maar ook minder vervangingen en dus een lagere impact op het milieu.

Waar je op moet letten bij de aankoop van lampen

1. Lumen in plaats van watt: baseer de keuze voor helderheid altijd op lumen.

2. Kleurtemperatuur (Kelvin, K):

   • Warm wit (2700–3000K): gezellig en sfeervol.

   • Neutraal tot koud wit (4000–6500K): geschikt voor werkplekken en functionele verlichting.

3. Energie-efficiëntieklasse: De nieuwe EU-schaal loopt van A (zeer efficiënt) tot G (minder efficiënt). Kies waar mogelijk voor modellen met een hoge efficiëntie.
4. Levensduur en dimbaarheid: Controleer of de lamp dimbaar is en let op de opgegeven branduren.

Conclusie: Kies voortaan lampen op basis van lumen voor de juiste helderheid, en gebruik watt alleen nog als indicatie voor het energieverbruik. Zo zorg je voor de perfecte balans tussen sfeer, functionaliteit en energiebesparing.